Ruim vijf jaar geleden besloot ik mijn leven een radicale wending te geven. Ik ging rechten studeren aan de Rijksuniversiteit Groningen. Mijn missie: advocaat worden! Nu ben ik van nature niet iemand die bang is om risico’s te nemen, dus besloot ik ook om mijn fulltimebaan op te zeggen, zodat ik mij volledig op mijn studie kon storten. Geen hele bijzondere keuze voor iemand van 25 jaar die nog recht heeft op studiefinanciering, zou je denken. “Klein” detail: Ik ben moeder van twee kindjes. Inmiddels is mijn dochter zes jaar en mijn zoon acht jaar. Zij weten niet beter dan dat mama studeert.

Terug naar 2011, dus terug de schoolbanken in, met de nodige bijkomende nadelen. En voordelen!  Laat ik beginnen met het slechte nieuws. De universiteit loopt niet bepaald over van studerende mama’s en papa’s. Ik ken er inmiddels drie, verdeeld over verschillende studiejaren. Ik kan dus met recht zeggen dat ik tot een zeldzaam ras behoor. Toen ik nog werkte, heb ik mij nooit een vreemde eend gevoeld. Moeders en vaders die werken zijn er immers in overvloed. Opeens deelde ik de collegezaal grotendeels met zeventien- en achttienjarigen, vers van het VWO. Voor het eerst sinds mijn moederschap kreeg ik te maken met vooroordelen en stereotypering. Een jonge studerende moeder staat voor velen gelijk aan je leven niet op orde hebben, psychische problematiek en/of je kind niet kunnen opvoeden. Dat het tegendeel waar is, moest ik opeens dagelijks bewijzen. Niet alleen aan medestudenten, maar ook aan docenten. Ik ben de tel kwijt geraakt hoe vaak mij gevraagd is of ik nog bij de vader van de kinderen ben en of mijn kinderen wel gewenst zijn. Iets wat mij nog nooit gevraagd is, toen ik nog werkte.

Een ander nadeel is dat de universiteit geen bijzondere regelingen heeft voor studenten met kinderen. Dit in tegenstelling tot studenten die aan topsport of een bestuursjaar doen. Deze groepen studenten hebben bijvoorbeeld recht op toegang tot videocolleges. Dat heb je als studerende ouder niet. Als je pech hebt, zijn de colleges ingepland op verschillende dagen buiten de schooltijden van de kinderen. Dan moet je dus alle dagen opvang regelen, terwijl je de colleges ook in één dag online kunt bekijken. Mocht je tegen problemen aanlopen, dan kun je voor advies terecht bij een studieadviseur. Dit heb ik wel eens gedaan toen ik vertraging dreigde op te lopen vanwege de ziekte van mijn zoon. Helaas kon ze niks voor mij betekenen en bleek ik zelfs beter op de hoogte te zijn van de regels dan de betreffende adviseur zelf. Het is een gemiste kans dat er niet meer gedaan wordt om (jonge) moeders te motiveren om te gaan studeren. Dit kan al door simpele praktische oplossingen te bieden, zoals bijvoorbeeld de videocolleges standaard beschikbaar maken voor studenten met kinderen. Uiteindelijk is het ook in het belang van de maatschappij dat vrouwen en hun kinderen zichzelf blijven ontwikkelen en economisch zelfstandig worden.

Studeren aan de universiteit met kinderen heeft ook zeker voordelen. Je hebt weinig verplichte contacturen, dus je bent erg flexibel. Een margedag? Een weeksluiting op school? Een verjaardagsfeestje op woensdagmiddag? Geen probleem, een college is zo geskipt! Erg verleidelijk, maar die schade moet je wel allemaal inhalen voor het tentamen. Een goede planning maken is dus essentieel. Alhoewel ik goed presteer onder druk, is alles op het laatste moment doen gewoon geen optie als moeder. Waar andere studenten zichzelf tijdens een tentamenperiode een aantal weken opsluiten met niets anders dan een stapel boeken en pizza’s, gaat het leven met kinderen gewoon door. Ik wil wel dat mijn kinderen naar sportclubjes gaan, muziekles krijgen, vriendjes kunnen uitnodigen en gezond te eten krijgen. Dat gaat niet samen met in stilte een boek van 600 pagina’s uit je hoofd leren.

Rechten wordt wel eens aangeduid als “pretstudie”. Naar mijn mening is dat ooit bedacht door iemand die tijdens het eerste jaar is afgehaakt, want geloof me: de pret is ver te zoeken als je om 02.00 uur ’s nachts, na een lange dag, nog de geschiedenis van het Staatsrecht uit je hoofd probeert te leren. Dit vergt echt doorzettingsvermogen en discipline. Studeren doe ik voornamelijk in de avonden en weekenden. Dit heeft er mee te maken dat ik inmiddels al een tijdje naast mijn studie werk. Eerst bij een rechtsbijstandverzekering en bij de rechtbank, nu bij een advocatenkantoor. Met enkel een diploma kom je er namelijk niet. Je moet werkervaring opdoen. Dit wordt je al vanaf het eerste studiejaar op het hart gedrukt. Bovendien heb je als moeder veel hogere vaste lasten dan de gemiddelde student. Al die clubjes moeten immers ook worden betaald. Daarvoor is alleen studiefinanciering niet voldoende.

Inmiddels ben ik nog “slechts” een tentamen en een scriptie verwijderd van mijn meesterstitel. Het eind in zicht. Mijn missie lijkt bijna geslaagd. Het heeft me soms bloed, zweet en tranen gekost, maar ik zou het zo weer doen. Waarom? Ik heb zelf geen makkelijke jeugd gehad, waardoor ik niet alle kansen gekregen heb. Via een omweg heb ik het uiteindelijk toch tot de universiteit geschopt. Dat het me (bijna) gelukt is, voelt echt als een overwinning. Ik wil dat mijn kinderen wel alle kansen krijgen, durven te dromen en leven volgens het principe: ‘waar een wil is, is een weg’. Ik vertel ze regelmatig dat ze altijd in zichzelf moeten blijven geloven en dat als het even moeilijk wordt, ze niet moeten opgeven. Ik kan dat nog zo vaak zeggen, maar ik geloof dat opvoeding het beste werkt wanneer je zelf als ouder het goede voorbeeld geeft.

Gastblog door Iris